Δικαιοσύνη > Legal actions > Open letter to the European institutions

Ανοιχτή Επιστολή προς τα Ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα

Κατεβάστε το γράμμα

J.-L. Butré, Πρόεδρος της EPAW
3 rue des Eaux – 75016 Paris – France
Tel.: +33 (0)6 80 99 38 08
Email: contact@epaw.org

26 Μαΐου 2009

Προς τους Επιτρόπους της Ευρωπαϊκής Ένωσης,
Προς τα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου,

Αξιότιμη κυρία, Αξιότιμε κύριε,

Η Ευρωπαϊκή Πλατφόρμα Κατά Των Αιολικών Πάρκων (European Platform Against Windfarms - EPAW) ιδρύθηκε στο Παρίσι στις 4 Οκτωβρίου 2008 και αποτελεί πρωτοβουλία γαλλικών, γερμανικών, ισπανικών και βελγικών οργανώσεων. Από τότε, έχουν ενώσει δυνάμεις με πάνω από 300 ευρωπαϊκές και πανευρωπαϊκές οργανώσεις και κινήσεις πολιτών από το Ηνωμένο Βασίλειο, την Ιταλία, την Ολλανδία, την Τσεχία, τη Σλοβακία, την Πολωνία, την Ιρλανδία, τη Σουηδία, την Ρουμανία, την Δανία, την Βουλγαρία, την Ελλάδα καθώς και από δύο εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης χώρες, τη Νορβηγία και την Ελβετία. Ένας κατάλογος αυτών των οργανώσεων είναι διαθέσιμος στην ιστοσελίδα της EPAW: www.epaw.org.

Σε παγκόσμιο επίπεδο, η EPAW έχει λάβει μηνύματα υποστήριξης από χώρες όπως τον Καναδά, την Αυστραλία, τις ΗΠΑ, το Μεξικό και το Πουέρτο Ρίκο. Αυτά τα μηνύματα μπορείτε επίσης να τα βρείτε στην ιστοσελίδα της EPAW.

Η EPAW υποστηρίζει τα συστήματα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας όταν μπορεί να αποδειχτεί ότι είναι αποτελεσματικά καθώς και κοινωνικά, οικονομικά και περιβαλλοντικά αποδεκτά. Προκειμένου να ικανοποιηθούν αυτά τα κριτήρια, είναι επιτακτική η ανάγκη για σωστή και πλήρη ενημέρωση των τοπικών κοινωνιών για κάθε σχέδιο εγκατάστασης ανεμογεννητριών.

Η EPAW θεωρεί λυπηρό το γεγονός ότι οι βιομηχανικές εγκαταστάσεις εκμετάλλευσης ανανεώσιμών πηγών ενέργειας εγκαθίστανται συχνά εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης μετά από την πίεση οικονομικών ή ιδεολογικών ομάδων συμφερόντων. Η ενοχλητική συνέπεια είναι ότι αυτού του είδους σχέδια εγκατάστασης δεν εκπληρώνουν καν τα βασικά κριτήρια για την βιώσιμη ανάπτυξη.

Η EPAW υποστηρίζει ότι τα αιολικά πάρκα (Αιολικοί Σταθμοί Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας - ΑΣΠΗΕ) αντιπροσωπεύουν το χειρότερο σενάριο. Η αποτελεσματικότητά τους παραμένει μη αποδεδειγμένη και όμως για δεκαετίες τώρα έχουν απορροφήσει το μεγαλύτερο ποσοστό της χρηματοδότησης που χορηγείται από τις κυβερνήσεις για έργα εκμετάλλευσης ανανεώσιμών πηγών ενέργειας. Και ακόμα χειρότερα, συμβάλλουν στην υποβάθμιση του περιβάλλοντος.

Η EPAW επιθυμεί να εστιάσει την προσοχή σας στο γεγονός ότι τα αιολικά πάρκα έχουν αποδειχθεί επανειλημμένα ότι βρίσκονται σε πλήρη αντίθεση με την ευρωπαϊκή πολιτική για τη βιώσιμη ανάπτυξη, από την στιγμή που:

• Η συμβολή των αιολικών πάρκων στη μείωση των εκπομπών του CO2 είναι ασήμαντη λόγω της ανάγκης εφεδρικής λειτουργίας των θερμοηλεκτρικών μονάδων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας για να εξισορροπήσουν στο δίκτυο την μεταβαλλόμενη τάση της ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται από τις ανεμογεννήτριες. Αυτό σημαίνει επίσης ότι η αιολική ενέργεια δεν μειώνει σημαντικά τη δαπανηρή εισαγωγή ορυκτών καυσίμων, που αποτελεί ένα όλο και πιο λεπτό πολιτικό ζήτημα.
• Ο αυξανόμενος αριθμός αιολικών πάρκων καθιστά απαραίτητη την αναβάθμιση του δικτύου μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας σε ολόκληρη την Ευρώπη καθώς και την κατασκευή περισσότερων κέντρων ελέγχου του δικτύου μιας και η εμπειρία δείχνει ότι η σταθερότητα του ηλεκτρικού δικτύου μεταφοράς απειλείται από την μη ελέγξιμη φύση της αιολικής ενέργειας. Οι νέες γραμμές υψηλής τάσης σημαίνουν υψηλές δαπάνες και προκαλούν περαιτέρω απαράδεκτη καταστροφή στο περιβάλλον.
• Ακόμα και μετά από αρκετές δεκαετίες τεχνολογικής ανάπτυξης, η αιολική ενέργεια παραμένει οικονομικά μη βιώσιμη. Κατά συνέπεια, τα αιολικά πάρκα καταβροχθίζουν κολοσσιαία ποσά δημοσίου χρήματος κάτι που οδηγεί στην εξάρτησή τους από μια τεχνητή αγορά για την ίδια την ύπαρξή τους. Επιπλέον, οι υπερβολές αυτής της τεχνητής αγοράς επιτρέπουν την συσσώρευση προσωπικού πλούτου σε βάρος των φορολογούμενων και των καταναλωτών χωρίς κανένα περιβαλλοντικό όφελος.

Στην πραγματικότητα, επιφέρει πραγματική καταστροφή:

• Τα αιολικά πάρκα αλλοιώνουν σημαντικά την φυσική και την πολιτιστική κληρονομιά της Ευρώπης μέσω της επιβλαβούς επίδρασής τους στα τοπία και τα ιστορικά μνημεία. Καταστρέφουν θέσεις εργασίας στον τουρισμό, στον τομέα των δραστηριοτήτων στη φύση κλπ. και περιορίζουν σοβαρά τη δυνατότητα της ανάπτυξης τους. Έχουν επίσης σοβαρό αντίκτυπο στις αντικειμενικές αξίες των ακινήτων, που συχνά εκπροσωπούν για τους ιδιοκτήτες τους κόπους μιας ζωής.
• Τα αιολικά πάρκα υποβαθμίζουν τη ποιότητα ζωής των τοπικών κατοίκων, σε σημείο να προσβάλουν ακόμη και την υγεία τους.
• Τα αιολικά πάρκα θέτουν σε κίνδυνο την άγρια φύση και καταστρέφουν τους φυσικούς βιότοπους που μέχρι σήμερα είχαν σωθεί από τις καταστρεπτικές δυνάμεις των χωματουργικών εργασιών, της τσιμεντοποίησης και άλλων εντατικών ανθρώπινων επεμβάσεων.

Αντιμέτωπη με τις κραυγαλέες αντιφάσεις μεταξύ των στόχων της βιώσιμης ανάπτυξης της Ε.Ε. και των ανησυχητικών αποτελεσμάτων της τρέχουσας πολιτικής για τα αιολικά πάρκα που ακολουθεί, η EPAW ζητά επίσημα από την Ευρωπαϊκή Ένωση:

1. Να προχωρήσει άμεσα στην προσωρινή αναστολή (μορατόριουμ) όλων των σχεδίων και έργων εγκατάστασης αιολικών σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας (ΑΣΠΗΕ) στην Ευρωπαϊκή Ένωση, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων που έχουν ήδη χορηγηθεί σχετική άδεια.
2. Να αναθέσει την διεξαγωγή έρευνας από μια επιτροπή ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων, προκειμένου να ερευνηθούν οι επιπτώσεις της πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα αιολικά πάρκα και που θα δίνει ιδιαίτερη έμφαση στα εξής σημεία:

• Εξοικονόμηση εκπομπών ρύπων:

  Η επιτροπή θα πρέπει να αξιολογήσει τις ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα που εκπέμπονται κατά τη διάρκεια της κατασκευής, της συντήρησης, της επιτήρησης και της αποσυναρμολόγησης των αιολικών πάρκων. Πρέπει επίσης να αξιολογήσει τις έμμεσες επιπτώσεις της σύνδεσής τους με το διασυνδεδεμένο και μη δίκτυο μεταφοράς, όπως η ποσότητα του πρόσθετου CO2 που εκπέμπεται ως αποτέλεσμα της ανάγκης να αντισταθμιστούν οι διακυμάνσεις στην τάση της ηλεκτροπαροχής που απορρέουν από την εκμετάλλευση της αιολικής ενέργειας. Η εφεδρική παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από τους συμβατικούς σταθμούς οδηγεί στην αναπόφευκτη μείωση της απόδοσης των συγκεκριμένων σταθμών.

  Η πραγματική συμβολή της πολιτικής της Ε.Ε. για τα αιολικά πάρκα στους στόχους του πρωτοκόλλου του Κιότο θα πρέπει έπειτα να εκτιμηθεί και να παρουσιαστεί σε περιληπτική μορφή.

• Οικονομικός αντίκτυπος:

  Η επιτροπή πρέπει να αξιολογήσει το άμεσο και έμμεσο κόστος τις εξάπλωσης των αιολικών πάρκων, απαριθμώντας τον αντίκτυπο στις γενικές δημόσιες δαπάνες και, μακροπρόθεσμα, στο κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας για τα νοικοκυριά, τους βιομηχανικούς και εμπορικούς καταναλωτές.

  Η ανάλυση δαπανών θα πρέπει να περιλάβει ειδικά:

  • Τις επιχορηγήσεις, τις φορολογικές ελαφρύνσεις, και τις εγγυημένες τιμές πώλησης ηλεκτρικού ρεύματος που είναι σε όφελος της βιομηχανίας της αιολικής ενέργειας.
  • Τις πρόσθετες δαπάνες, όπως το κόστος της κατασκευής επιπλέον συμβατικών σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ορυκτά καύσιμα για να ρυθμίσει την μεταβαλλόμενη αιολική ενέργεια στο φορτίο, της εγκατάστασης γραμμών υψηλής τάσης για την σύνδεση των αιολικών πάρκων με το δίκτυο, της κατασκευής επιπλέον κέντρων ελέγχου για την ρύθμιση του δικτύου και της αναβάθμισης των δικτύων μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας.

  Δεδομένου ότι τα αιολικά πάρκα απορροφούν τεράστια ποσά δημοσίου χρήματος, η EPAW απαιτεί να διεξαχθεί από την Ε.Ε. ένας δημοσιονομικός έλεγχος των οικονομικών συναλλαγών και πρακτικών που σχετίζονται με την αιολική ενέργεια. Ο δημοσιονομικός έλεγχος θα πρέπει να περιλαμβάνει μια έρευνα σχετικά με τις δομές των επιχειρήσεων και το βαθμό στον οποίο υιοθετούνται από αυτές πρακτικές φοροδιαφυγής, όπως π.χ. οι φορολογικοί παράδεισοι κλπ.

• Κοινωνικός αντίκτυπος:

  Η επιτροπή πρέπει να ερευνήσει σε βάθος τις επιπτώσεις των αιολικών πάρκων στην ανθρώπινη υγεία. Μια ομάδα αντιπροσώπων από τοπικές κοινωνίες που ζουν κοντά σε ανεμογεννήτριες θα πρέπει να κληθεί για να συμμετάσχει.

  Η επιτροπή πρέπει να εκτιμήσει τις επιπτώσεις στην τοπική κοινωνία από τις αλλαγές στο περιβάλλον και να αξιολογήσει τον αντίκτυπο που έχει η ύπαρξη των αιολικών πάρκων στην αξία της γης και των ακινήτων καθώς και στον τουρισμού με την πάροδο του χρόνου.

• Περιβαλλοντικές επιπτώσεις:

  Η έρευνα θα πρέπει να περιλάβει μια καταγραφή και έναν απολογισμό των υποβιβασμένων φυσικών βιότοπων και των τοπίων που θυσιάστηκαν ως αποτέλεσμα της εγκατάστασης αιολικών πάρκων σε παραβίαση της ευρωπαϊκής Σύμβασης του Τοπίου, η οποία ορίζει: «ότι το τοπίο αποτελεί ένα βασικό συστατικό στοιχείο της Ευρωπαϊκής φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς, συνεισφέροντας στην ανθρώπινη ευημερία και παγίωση της Ευρωπαϊκής ταυτότητας και ότι είναι ένα σημαντικό μέρος της ποιότητας ζωής των ανθρώπων οπουδήποτε, σε αστικές περιοχές και στην ύπαιθρο, σε υποβαθμισμένες περιοχές, όπως και σε περιοχές υψηλής ποιότητας και αναγνωρισμένες ως εξαιρετικού φυσικού κάλλους.»

  Η EPAW θεωρεί απαράδεκτο το γεγονός ότι τα ευρωπαϊκά όργανα προωθούν την σύληση του Ευρωπαϊκού τοπίου μέσω μιας διαδικασίας ομογενοποίησης σε μια βιομηχανική περιοχή με χιλιάδες αιολικά πάρκα που θα εκτείνονται από την Λαπωνία ως το Γιβραλτάρ, μερικά από τα οποία φυτεύονται ακόμα και μέσα στους πυρήνες προστατευόμενων περιοχών της φύσης, που καθιερώθηκαν με μεγάλο κόστος μέσω του προγράμματος Natura 2000 της Ε.Ε.

  Επομένως η Ε.Ε θα πρέπει να δημιουργήσει μια επιτροπή ανεξάρτητων Ορνιθολόγων και Βιολόγων η αμεροληψία των οποίων θα αναγνωρίζεται από όλα τα συμβαλλόμενα μέρη. Η επιτροπή αυτή θα πρέπει αντικειμενικά να αξιολογήσει τις μεμονωμένες αλλά και αθροιστικές επιπτώσεις των ήδη υπαρχόντων και των υπό σχεδιασμό αιολικών πάρκων και των σχετικών γραμμών μεταφοράς ενέργειας υψηλής τάσης στην ευρωπαϊκή χλωρίδα και πανίδα και στους βιότοπους.

  Τέλος, η έρευνα θα πρέπει να περιλάβει έναν απολογισμό σχετικά με τους τρόπους με τους οποίους η κατασκευή και η λειτουργία των αιολικών πάρκων προκαλούν τη ρύπανση και μόλυνση της εδαφοκάλυψης, της φυτικής γης, των ρευμάτων, των ποταμών και των υπόγειων υδάτων. Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δοθεί στις επιπτώσεις στο περιβάλλον της μόλυνσης ως αποτέλεσμα της διαρροής λιπαντικών, αλλά κυρίως στις επιπτώσεις από την μεγάλης κλίμακας χρήσης του σκυροδέματος για τα θεμέλια των ανεμογεννητριών και στις επιπτώσεις από τα συνοδευτικά έργα όπως την κατασκευή των οδών πρόσβασης.

Η EPAW επιθυμεί να υπογραμμίσει ότι η εν ενεργεία και πρόχειρα σχεδιασμένη πολιτική της Ε.Ε. για την εξάπλωση των αιολικών πάρκων, ρίχνει λάδι στη φωτιά στο θέμα του Ευρωσκεπτικισμού. Πολλοί καλά πληροφορημένοι άνθρωποι με περιβαλλοντική συνείδηση στην Ε.Ε. έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι τα ευρωπαϊκά όργανα προωθούν την βιομηχανική εκμετάλλευση της αιολικής ενέργειας χωρίς να έχουν αναλογιστεί και προσδιορίσει που βρίσκονται τα αποδεκτά όρια της βιομηχανικής εκμετάλλευσης και ποιες είναι οι πραγματικές επιπτώσεις στο περιβάλλον. Εν όψη του κρίσιμου ζητήματος της επίλυσης του ενεργειακού της Ευρώπης, κάποιοι Ευρωπαίοι πολίτες θεωρούν ασύλληπτο το γεγονός ότι η ενεργειακή πολιτική της Ε.Ε. θεμελιώνεται κατά μεγάλο μέρος στο μύθο της δήθεν καθαρής και πράσινης αιολικής ενέργειας που προωθεί το λόμπι της αιολικής ενέργειας.

Οι αρνητικές επιπτώσεις των βιομηχανικών ανεμογεννητριών στους ανθρώπους, στα τοπία, στον τουρισμό, στις αντικειμενικές αξίες των ακινήτων, στην άγρια φύση, στους εθνικούς προϋπολογισμούς, και στη ανταγωνιστικότητα είναι πλέον ευρέως κατανοητές και αποδεκτές. Θα ήταν καταστρεπτικό εάν η Ευρωπαϊκή Ένωση αρνηθεί να ερευνήσει σε βάθος την πραγματικότητα όσον αφορά την πολιτική της για τα αιολικά πάρκα.

Με εκτίμηση,